Shirika la Habari la Kimataifa la Ahlul-Bayt as -ABNA- Tukio lisilo la kawaida na lenye kuzua mjadala mkubwa limejiri nchini Burkina Faso, baada ya daktari mmoja aliyemkosoa hadharani Rais Kapteni Ibrahim Traoré kukamatwa na kisha kupelekwa vitani kupambana na magaidi - hatua ambayo imezua mijadala mikubwa ndani na nje ya nchi hiyo ya Afrika Magharibi.
Asili ya Tukio
Kwa mujibu wa vyanzo vya habari vya ndani ya Ouagadougou, daktari huyo — ambaye jina lake limehifadhiwa kwa sababu za kiusalama — alitoa matamshi makali kwenye jukwaa la umma, akimtuhumu Rais Traoré kwa "kukosa mikakati madhubuti ya kukabiliana na wimbi la ugaidi" ambalo limekuwa likiikumba Burkina Faso kwa zaidi ya miaka mitano.
Katika kauli yake, alidai kuwa "serikali ya kijeshi imegeuka kuwa msemaji wa matumaini badala ya kuwa mtendaji wa usalama," kauli iliyotafsiriwa na mamlaka kama kejeli dhidi ya juhudi za kitaifa za kupambana na ugaidi.
Hatua Isiyo ya Kawaida
Badala ya kufunguliwa mashtaka au kufikishwa mahakamani kama ilivyotarajiwa, daktari huyo alipelekwa kwenye mafunzo ya kijeshi ya miezi mitatu, kisha kupelekwa moja kwa moja kwenye uwanja wa vita kaskazini mwa nchi, eneo linalojulikana kwa operesheni za mara kwa mara dhidi ya makundi ya kigaidi yanayohusishwa na Al-Qaeda na ISIS.
Rais Ibrahim Traoré, akizungumza katika mahojiano ya televisheni ya kitaifa, alithibitisha tukio hilo na kusema kwa maneno makali: “Kama kuna daktari, mwalimu, au mfanyabiashara anayehisi anajua zaidi kuhusu vita kuliko wanajeshi wetu, basi ni bora naye achangie kwa vitendo - aende vitani.”
Kauli hii ilishangiliwa na baadhi ya wananchi kama ishara ya uzalendo na uwajibikaji wa kitaifa, lakini pia ilikosolewa vikali na wanaharakati wa haki za binadamu kama ukiukaji wa uhuru wa mawazo na haki ya kiraia.
Mijadala Inayochacha
Tukio hili limezua maoni yaliyogawanyika:
- Wanaounga mkono serikali wanasema hatua hiyo ni fundisho kwa wale wanaokosoa bila kuchangia suluhisho, wakisisitiza kuwa taifa liko vitani na kila raia ana jukumu la kulilinda.
- Wakosoaji na makundi ya haki za binadamu kama vile Human Rights Watch na Amnesty International wameonya kuwa "kulazimisha raia waliokosoa serikali kushiriki vita ni ukiukaji wa misingi ya haki za binadamu na uhuru wa kujieleza."
Mwanasiasa wa upinzani kutoka chama cha zamani cha kiraia alisema: “Burkina Faso haiwezi kujenga amani kwa kulazimisha wanasayansi na madaktari kuwa askari. Hii ni sera ya hofu, si ya uzalendo.”
Hali ya Usalama na Uongozi wa Traoré
Kapteni Ibrahim Traoré, kijana mwenye umri wa miaka 36, alipanda madarakani kupitia mapinduzi ya kijeshi mwaka 2022 kwa ahadi ya “kuikomboa Burkina Faso kutoka mikononi mwa magaidi.”
Tangu wakati huo, amekuwa akijaribu kujenga jeshi la wananchi kupitia mpango wa Vigilantes for the Defense of the Homeland (VDP) — mpango unaohamasisha raia kujitolea kushiriki katika vita dhidi ya magaidi.
Licha ya juhudi hizo, mashambulizi yameendelea, na zaidi ya asilimia 40 ya eneo la nchi bado inadaiwa kuwa chini ya udhibiti wa makundi yenye silaha. Hali hii imeongeza presha kwa serikali na kuibua mijadala kuhusu ufanisi wa uongozi wake.
Hitimisho: Uzalendo au Udikteta Mpya?
Kisa hiki kimetajwa na wachambuzi wa siasa za Afrika Magharibi kama “mfano wa mivutano kati ya uzalendo wa kijeshi na uhuru wa kiraia.”
Wengine wanaona hatua hiyo kama onyo kali dhidi ya ukosoaji wa serikali katika kipindi ambacho Burkina Faso inatafuta mshikamano wa kitaifa, huku wengine wakiihusisha na dalili za udikteta unaojificha nyuma ya kivuli cha vita dhidi ya ugaidi.
Wakati jamii ya kimataifa ikiendelea kufuatilia hali hii, swali linalobaki ni:
Je, Burkina Faso inaweza kupambana na ugaidi bila kudhoofisha misingi ya haki na demokrasia?
(Chanzo: Ripoti za ndani za Ouagadougou, vyombo vya habari vya kimataifa, na taarifa rasmi za serikali ya Burkina Faso)
Your Comment