Kwa mujibu wa Shirika la Habari la Kimataifa la Ahlul-Bayt (as) -ABNA- Serikali ya Afghanistan imesaini makubaliano yenye thamani ya dola bilioni 10 na Kikundi cha Uwekezaji cha Azizi, yenye lengo la kuzalisha umeme wa megawati 10,000 ifikapo mwaka 2032. Mradi huu, ambao ni mkubwa zaidi katika historia ya taifa hilo, unatarajiwa kuleta mabadiliko ya kimsingi katika sekta ya nishati na kuchangamsha uchumi wa nchi.
Makubaliano haya, yaliyosainiwa wiki iliyopita, yanakuja wakati ambapo Afghanistan inaagiza zaidi ya asilimia 80 ya umeme wake kutoka mataifa jirani kama Uzbekistan, Tajikistan, Iran na Turkmenistan, na hulipa kati ya dola milioni 220 hadi 280 kwa mwaka. Serikali inalenga kujitegemea na hata kuwa muuzaji wa nishati katika ukanda.
Mradi wa kitaifa
Kwa mujibu wa makubaliano, utafiti wa kiufundi na uhandisi utaanza mara moja na kuchukua takriban miezi sita. Kisha utekelezaji utaanza hatua kwa hatua — mwanzoni kati ya megawati 2,000 hadi 3,000 na hatimaye kufikia kiwango cha juu ndani ya miaka 7–10.
Mradi utatumia mchanganyiko wa vyanzo vya nishati kama makaa ya mawe, gesi, nishati ya jua, upepo na huenda pia umeme wa maji. Sehemu ya umeme itatumika majumbani, lakini sehemu kubwa itaelekezwa kusaidia sekta ya viwanda na kuanzisha miji mipya ya viwanda nchini.
Ujumbe wa kisiasa na kimaendeleo
Hafla ya kusaini ilifanyika katika Ikulu ya Rais mjini Kabul kwa ushiriki wa Mullah Abdul Ghani Baradar, Naibu Waziri Mkuu wa masuala ya kiuchumi, mawaziri wa serikali na maafisa waandamizi, pamoja na Mirois Azizi, Mwenyekiti wa Kikundi cha Azizi.
Mullah Abdul Latif Mansoor, Waziri wa Nishati na Maji, aliuita mradi huo hatua ya kimkakati kuelekea kujitegemea na kusisitiza dhamira ya serikali kusambaza umeme kote nchini na kuimarisha uchumi kupitia nishati endelevu, hususan umeme wa maji.
Mirois Azizi alisema: “Hatujengi tu kituo cha umeme, bali tunafungua njia mpya kwa uchumi wa Afghanistan. Lengo letu ni kuzalisha umeme zaidi ya mahitaji ya ndani na kuuza ziada kwa nchi kama Pakistan na China.”
Kwa mujibu wake, mradi utaleta mapato, kuimarisha viwanda na kilimo, na kuunda maelfu ya ajira. Asilimia 98 ya wafanyakazi watakuwa raia wa Afghanistan, wakipata mafunzo kutoka kwa wataalamu wa kigeni, na zaidi ya nafasi 150,000 za kazi za moja kwa moja na zisizo za moja kwa moja zitaanzishwa.
Uzalishaji na mafunzo ya ndani
Wakati mradi unatekelezwa, viwanda vya ndani vitajengwa ili kutengeneza nguzo, nyaya na vituo vya kusambaza umeme. Kikundi cha Azizi kimeahidi kutumia wafanyakazi wa Afghanistan katika hatua zote na kutoa mafunzo chini ya usimamizi wa kimataifa.
Kwa sasa, Afghanistan huzalisha chini ya asilimia 20 ya umeme wake na kuagiza sehemu kubwa, hali inayoiweka katika mazingira magumu kutokana na mabadiliko ya kisiasa na kiusalama katika eneo.
Fursa na changamoto
Wataalamu wanaona mradi huu kama ishara ya mabadiliko ya vipaumbele vya serikali kuelekea kujitegemea, lakini changamoto kama miundombinu dhaifu na ukosefu wa fedha za kimataifa bado zipo. Mafanikio yake yatategemea uthabiti wa usalama, uwazi wa utekelezaji na maendeleo ya mtandao wa kitaifa wa usambazaji umeme.
Mohammad Anwar Soltani, mfanyabiashara mjini Kabul, alisema: “Nishati ni uti wa mgongo wa viwanda. Viwanda vingi havifanyi kazi kwa uwezo kamili kwa sababu ya kukatika mara kwa mara kwa umeme au gharama kubwa ya umeme wa kuagiza. Ikiwa mradi huu utafanyika kama ilivyopangwa, utabadilisha hali ya mchezo. Lakini kilicho muhimu zaidi kuliko kutangaza mradi ni utekelezaji wake kwa mujibu wa ratiba bila ushawishi mbaya.”
Your Comment