Kwa mujibu wa Shirika la Habari la Kimataifa la Ahlul-Bayt (a.s) -ABNA-, barua hiyo iliyosainiwa na wawakilishi wa kudumu wa Jamhuri ya Kiislamu ya Iran, Shirikisho la Urusi, na Jamhuri ya Watu wa China, imeeleza kwamba muda wa utekelezaji wa Azimio la 2231 uliisha rasmi tarehe 18 Oktoba 2025 (26 Mehr 1404). Hivyo, jukumu la IAEA la kufuatilia na kuhakiki utekelezaji wa makubaliano ya nyuklia (JCPOA) chini ya azimio hilo limekoma rasmi.
Kukataa Uhalali wa Hatua ya Nchi Tatu za Ulaya
Katika barua hiyo, nchi hizo tatu zimekosoa hatua ya Uingereza, Ufaransa na Ujerumani ya kujaribu kuanzisha upya utaratibu unaoitwa “Snapback”, zikieleza kuwa hatua hiyo haina msingi wa kisheria wala kiutaratibu. Wamebainisha kuwa nchi hizo tatu ndizo zilizokiuka majukumu yao chini ya JCPOA na Azimio 2231, na hivyo hazina mamlaka ya kisheria ya kutumia vifungu vya azimio hilo bila kufuata utaratibu kamili wa kutatua migogoro.
Mwisho wa Azimio 2231 na Athari Zake kwa IAEA
Kwa mujibu wa maandiko ya barua hiyo, kukoma kwa rasmi kwa masharti ya Azimio la 2231 mnamo 18 Oktoba 2025 kunamaanisha pia kuwa jukumu la kuripoti kwa Mkurugenzi Mkuu wa IAEA limekoma. Wawakilishi wa nchi hizo tatu wamekumbusha kuwa nyaraka pekee halali kuhusu suala hili ni azimio la Baraza la Magavana la tarehe 15 Desemba 2015 (GOV/2015/72), ambalo bado linatambulika kisheria na linalopaswa kuwa msingi wa kazi za sekretarieti ya IAEA.
Marejeo kwa Kifungu cha 14 cha Azimio la Baraza la Magavana
Barua hiyo imeeleza kuwa kifungu cha 14 cha azimio GOV/2015/72 kinasema wazi kwamba Baraza la Magavana litashughulikia suala hilo kwa muda wa miaka kumi baada ya siku ya kupokelewa kwa JCPOA au mpaka Mkurugenzi Mkuu atakapotoa hitimisho kamili kuhusu Iran — lolote litakalotokea mapema. Kwa hivyo, kuanzia 18 Oktoba 2025, suala hilo limeondolewa moja kwa moja kwenye ajenda ya Baraza la Magavana, na hakuna haja ya kuchukua hatua yoyote mpya.
Wito wa Suluhu ya Kisiasa na Kuepuka Kuongeza Mvutano
Mwisho wa barua hiyo unasisitiza tena umuhimu wa kutafuta suluhu ya kisiasa kupitia mazungumzo na diplomasia ya kuheshimiana. Wawakilishi wa Iran, Urusi na China wamezitaka nchi zote kuepuka vikwazo vya upande mmoja, vitisho vya kutumia nguvu, na hatua zinazoongeza mvutano, huku wakihimiza kujenga mazingira bora kwa ajili ya majaribio ya kidiplomasia.
Barua hiyo imesajiliwa rasmi kama hati ya IAEA yenye nambari INFCIRC, na imesambazwa kwa nchi zote wanachama kupitia Sekretarieti ya Wakala wa Kimataifa wa Nishati ya Atomiki.
Your Comment